In 2016 presenteerde een groot aantal bos belanghebbende partijen* het convenant ‘Bos en Hout’. Zij stellen vast dat het areaal bos wereldwijd elk jaar afneemt met een half procent. Nederland is voor 90 % afhankelijk van de import van hout en de komende jaren zal de vraag naar hout naar verwachting verdubbelen door nieuwe bio-based toepassingen in de chemie, materialen en bio-energie. Investeren in de aanleg van nieuw bos is dus van groot belang, ook omdat het direct een bijdrage levert aan beleidsdoelen op het gebied van klimaat, economie, werkgelegenheid, recreatie, water retentie en biodiversiteit. Meer informatie vind je in m’n blog van januari.
Om de bos ambities gestalte te geven is er behoefte aan zo veel mogelijk innovatieve pilots. Je kent misschien al de Tiny Forests, die in opkomst zijn. Maar er is meer nodig. Proefprojecten moeten laten zien welk bospotentieel we laten liggen en hoe we kunnen zorgen voor een sluitend huishoudboekje. In Nederland is het namelijk een flinke uitdaging om met alleen bosbouw een gunstig verdienmodel te realiseren, maar in combinatie met agro-forestry en off-grid Tiny Houses dienen zich nieuwe mogelijkheden aan.
Geef je verbeelding even voorrang en stel je een boerderij voor, waar alleen bio-based materialen worden verbouwd, geteeld en gefokt, een bouwboerderij. One-stop shopping voor de moderne bio-constructor. Uiteraard vind je op zo’n bouwboerderij veel bomen voor houtskeletbouw. Maar ook vlas en hennep kan je er vinden, als isolatiemateriaal en riet en stro voor daken en COB-bouwen. Als je nog een stapje verder gaat, kan je je zelfs voorstellen dat er schapen rondlopen, die na hun jaarlijkse scheerbeurt isolatiewol achterlaten voor de bio-based bouwer. En een algenvijver. De nieuwste generatie zonnepanelen van Arup werkt immers al op algen.
Off-grid huisjes stellen je in staat een bouwboerderij te starten op de meest remote plekken, die je maar kan bedenken. Ook als daar toevallig nog geen infrastructuur is. De bouwboer/boerin kan eenvoudig beginnen met aanplant van bomen en gewassen. Er lopen een paar schapen rond en de natuur doet haar werk. Op de open plekken tussen de bomenrijen ontwikkelt zich nog wat voedselbos, dat voorziet in de voedselbehoefte van de omgeving. Als er een kans is om een stuk grond in de periferie van de steden te vinden, is het afzetgebied voor de producten ook gelijk geregeld.
De bouwboerderij is waarschijnlijk dichterbij dan je denkt. Hugo van der Kallen is alvast begonnen: ”Ik doe wat ik kan op de privé grond die ik heb (5500 m2) waar ik ook woon. Ik heb de mais pacht opgezegd, een haag en bomen geplant waarvan een aantal hoogstam fruitbomen van oude rassen. Dit bosje gaat mij voorzien van bio-brandstof, fruit en uiteindelijk meubelhout uit de stamdelen. Ik heb ook ruimte gelaten voor recreatie en een paar schapen, op deze manier wil ik een ecologisch rendement halen uit mijn grondstuk.”
*) Actieplan Bos en Hout werd onder andere opgesteld door vertegenwoordigers van boseigenaren, bosbeheerders, houtproducenten, bouw- en timmerbedrijven, natuur- en milieuorganisaties en betrokken ministeries en provincies.
Geef een antwoord