In de gemeente Olst-Wijhe ontstaat een groen lint van progressieve woonprojecten. Je had er al de eerste ecologische en unieke aardehuizen wijk van Nederland, niet veel later kwam daar het groene senioren CPO project het Vriendenerf bij. Sinds dit jaar vult de natuur-inclusieve en circulaire zelfbouw wijk Olstergaard beide projecten aan.
In de Olstergaard bouwen mensen allerlei verschillende huizen. Tiny, Tiny+ en groter, het is er allemaal welkom. Toch valt je op, wanneer je door de wijk in aanbouw loopt, dat veel van de huizen kleiner zijn dan wat je normaal gesproken in een nieuwbouwwijk tegenkomt. Kleiner wonen lijkt in de Olstergaard eerder regel dan uitzondering te zijn. Is dit de toekomst van bouwen en wonen in Nederland? De eerste bewoners zijn in ieder geval heel enthousiast.
Foto boven: Ingrid van Elderen, foto onder: Ruben Stellingwerf.
Samen met bewoners vormgegeven
De gemeente heeft al vroeg in het ontwikkeltraject besloten om de toekomstige bewoners actief mee te laten ontwikkelen. Na een oproep is een eerste bewonersgroep aan de slag gegaan om tijdens bijeenkomsten de indeling en een kader voor de wijk vast te stellen. Dit resulteerde in een ‘spoorboekje’ vol spelregels die de natuur inclusiviteit en circulariteit van de wijk moet garanderen.
De eerste bewoners kregen in ruil voor hun inzet de eerste keus uit de 50 kavels. De overige kavels zijn door middel van loting verdeeld. Het merendeel van de kavels in de wijk zijn individuele zelfbouw kavels, daarnaast komt er een CPO project (grijs-groen) en er komen sociale huurwoningen van woningcorporatie Salland Wonen. Uiteindelijk zullen er 72 huishoudens in de Olstergaard gevestigd zijn. Op 9 juli is de wijk feestelijk geopend met de onthulling van het welkomstbord door de oudste en jongste bewoners van de wijk. De achterzijde van het welkomstbord is een bijenhotel.
Foto: Gemeente Olst-Wijhe
Natuur inclusief en circulair
Om ervoor te zorgen dat niet alleen de huizen maar ook de tuinen voldoen aan de gestelde eisen, moeten de toekomstige bewoners een voorlopig ontwerp van zowel de woning als de tuin aan een kwaliteitsteam van de gemeente laten zien. Alleen bij goedkeuring mag men door naar de volgende fase, de omgevingsvergunning aanvraag. Zo moeten de bewoners aantonen dat ze permacultuur principes toepassen in de tuin en vier van de vijf natuur-inclusieve maatregelen in hun ontwerp betrekken. (Zie het spoorboekje voor deze maatregelen.) Dit moet garanderen dat de Olstergaard echt de groene, duurzame en klimaatbestendige wijk wordt die de gemeente en de eerste bewonersgroep voor ogen heeft.
Ook voor het openbaar groen is een uitgebreid plan bedacht, met veel aandacht voor biodiversiteit en inheemse soorten. Een ‘werkgroep groen’ van de bewoners heeft input geleverd op het plan dat door landschapsarchitectenbureau Haver Droeze is ontwikkeld. Ook bij het beheer willen de bewoners een rol spelen, maar liefst 94% van hen heeft via een enquête aangegeven nu en dan te willen helpen in het onderhoud van het openbaar groen in de wijk.
Foto onder: Chiela van Meerwijk
Tiny Houses en Tiny+ huizen zijn welkom
De Olstergaard is ingedeeld in drie woonsferen met ieder zijn eigen spelregels: natuurlijk cultuurhistorisch, natuurlijk voedselrijk en natuurlijk ecologisch. Op iedere bouwkavel in de Olstergaard mag je klein bouwen, maar de woonsfeer natuurlijk ecologisch is met name ingericht voor klein wonen. Met kleinere kavels en een gemeenschappelijke kavel voor de Tiny en Tiny+ huizen. Wanneer alles klaar is zullen er maximaal tien woningen staan die echt het predicaat Tiny House mogen dragen (woonoppervlak tot 50 m2.) Je vindt er echter ook diverse kleine woningen van het formaat Tiny+, variërend van 50 tot 100 m2.
De Tiny Houses van de Olstergaard
De volgende Tiny Houses, in diverse stadia van aanbouw, tref je nu al aan in de Olstergaard:
Ingrid
In december 2021 streek Ingrid als eerste bewoonster met haar zelf ontworpen Tiny House van 35 m2 neer in de Olstergaard. Haar huisje is gebouwd door Liberté Tiny Houses in Werkendam en met de dieplader naar Olst getransporteerd. Het huisje is off-grid met eigen energievoorziening van zonnepanelen en accu’s. Het is niet aangesloten op de riolering maar heeft een helofytenfilter en composttoilet. Ingrid heeft wel een aansluiting op het waternet. In de Olstergaard mag je volledig off-grid zijn, maar je kunt er ook voor kiezen om alle aansluitingen te nemen als je wilt.
Foto: Ingrid van Elderen
Marloes – het Kofferhuisje
Marloes woonde al sinds 2018 in haar Tiny House in Alkmaar, waar ze deel uitmaakte van het allereerste pilot project met Tiny Houses van Nederland. In januari 2022 is haar kofferhuisje letterlijk als een koffer op de dieplader gezet, en is ze met huis en al naar de Olstergaard verhuisd. Haar Tiny House meet 24 m2 en is ontworpen door Min-2 bouw-kunst uit Bergen en is geïnspireerd op een Louis Vutton koffertje. In Alkmaar woonde Marloes volledig off-grid, in de Olstergaard heeft ze aansluitingen in haar schuurtje dat een dubbelfunctie als thuiskantoor heeft.
Foto: Marcel van Mierlo
Marjolein – small Sprout
Ook TinyFindy oprichter Marjolein Jonker heeft een kavel bemachtigd in de Olstergaard. Na vijf jaar in haar eerste off-grid THOW in Alkmaar (naast Marloes) gewoond te hebben, heeft ze haar huisje verkocht om een nieuw Tiny House op schroeffundering in de Olstergaard te laten bouwen.
Haar Sprout is een kaswoning van 24 m2 naar een ontwerp van Woonpioniers en gebouwd door Blindwerkt. Met de kas eraan is de footprint van haar woning iets ruimer dan 50 m2, maar de kas is niet geïsoleerd en telt niet als woonruimte. Haar huisje is zelfvoorzienend in energie maar heeft wel water aansluiting en riolering. Met behulp van een slim regenwater systeem spoelt Marjolein haar toilet door met regenwater, waar ook haar wasmachine op draait.
In de blogs op haar website Marjolein in het klein kun je veel informatie over de bouw, installaties, materialen en meer vinden.
Foto: Marcel van Mierlo
Marjolein en Ruben – medium Sprout
Ook Marjolein en Ruben hebben gekozen voor de Sprout. Het jonge stel heeft de medium versie gekozen van 42 m2 woonoppervlak gekozen, met een verdieping waar je rechtop kunt staan. De helft van de zijde waar de kas is gesitueerd wordt ingenomen door een extra kamer, waar een atelier/werkkamer komt. Deze Sprout wordt helemaal aangesloten op nutsvoorzieningen en riolering, en krijgt volgend jaar verderop in de wijk een tweeling zusje/broertje, allebei gebouwd door Blindwerkt naar een ontwerp van Woonpioniers.
Foto: Ruben Stellingwerf
Tiny+ in alle maten
Naast de Tiny Houses die je al kunt vinden in de Olstergaard, kom je er ook al een verscheidenheid van Tiny+ huizen tegen. Ze zijn kleiner dan reguliere woningen, maar net wat ruimer dan een Tiny House. Huizen met een woonoppervlak tussen de 55 en 85 m2 spreken een brede groep mensen aan die tiny net iets té klein vinden. Momenteel staan er vier Tiny+ huizen. Je kunt de bouw van het huis van Sarah dat ze zelf bouwt met het Strobox systeem volgen in haar blog.
Foto boven: Sarah de Groot – foto onder: Marcel van Mierlo
Een wijk om te ontdekken
Er wordt volop gebouwd in de Olstergaard en dat zal de komende jaren nog wel zo blijven. De bouwwereld kampt met personeelstekorten en leveringsproblemen, ecologische bouwers met ruimte in de planning zijn nog eens extra schaars. Maar ondanks gestegen bouwkosten en vertragingen door stikstof problematiek ontstaat er een unieke wijk in het Overijsselse Olst die zeker de moeite van het bezoeken waard is. De bewoners zijn nu al trots op hun wijk en willen in de toekomst rondleidingen gaan organiseren. Die zullen we te zijner tijd natuurlijk graag in de TinyFindy agenda opnemen. Tot die tijd: het is een openbare wijk, dus er rondwandelen kan sowieso altijd.
Adres: de parkeerplaats op de kruising Vink en Notarisappel, Olst.
Foto: Marcel van Mierlo
Geachte Mevrouw/Heer,
Ik zou graag een kavel op Olstergaard willen kopen.
Is dit mogelijk??
Hallo Hans, alle kavels zijn inmiddels verloot/verkocht. Nu en dan wordt er toch een teruggegeven, dan is er een wachtlijst voor of wordt hij via de kavelwinkel van de gemeente Olst-Wijhe aangeboden. Daar zou je even kunnen kijken. Succes!
Hoi Marjolein, ik ben ook zeer geïnteresseerd, ik wil me op die wachtlijst plaatsen ook, kan ik via de gemeente bij die kavelwinkel komen? Dank vast en wat doe je mooie dingen en wat een prachtig project. Groet Marguérite