Dichter bij de natuur in een Tiny House

Pip van Etten is in juli afgestudeerd aan de Universiteit van Utrecht. Voor haar masteropleiding Cultural Anthropology: Sustainable Citizenship deed ze een half jaar onderzoek in de Tiny House community en ontdekte hoe je je thuis kan voelen in de natuur in combinatie met klein wonen.

De jonge antropologe legt uit waarom ze dit zo’n leuk onderwerp vindt: ‘Ik heb voor dit afstudeeronderwerp gekozen omdat ik altijd al gefascineerd ben geweest door klein wonen. Daarnaast heb ik in mijn jeugd veel reizen gemaakt in een camperbusje met mijn ouders en zus, waar ik voor het eerst een vorm van klein leven ervaarde en hoe dit je automatisch dichter bij de natuur brengt. Voor mij was het dus een unieke kans om tijdens mijn Masterthesis nog meer te weten te komen over klein wonen door gedurende 10 weken veldonderzoek veel enthousiaste Tiny House bewoners te spreken.’

Tijdens haar onderzoek heeft Pip de mens/natuur relatie bestudeerd en hoe die het gevoel van ‘thuis’ beïnvloedt. De wetenschappelijke hoofdvraag van het onderzoek was: “Hoe wordt het concept van thuis beïnvloed door de culturele betekenis van natuur in de Nederlandse Tiny House community?”

Binnen antropologie is het gebruikelijk om onderzoek te doen door je onder te dompelen in een gemeenschap (dit heet etnografisch onderzoek). Pip legt uit waarom: ‘Hierdoor kan je gedragingen en interacties van dichtbij analyseren. Ik heb me vooral gericht op het Tiny House leven binnen verschillende Tiny House communities in Nederland.’

Door het houden van interviews werd de Tiny house filosofie duidelijk: ‘Veel bewoners kiezen voor een Tiny House omdat ze erachter komen dat een comfortabel leven niet per se gekoppeld is aan het hebben van een groot huis en veel spullen. Sterker nog, in veel gevallen zorgde een groot huis juist voor onrust en schuldgevoel naar bepaald consumeergedrag wat niet alleen de bewoner zelf ongelukkig maakte maar wat ook niet duurzaam is.’

Volgens Pip maken veel bewoners zich zorgen over de klimaatcrisis en de heersende mentaliteit van “the bigger, the better.” ‘De Tiny House beweging verwerpt deze mentaliteit door het ‘kleine’ te waarderen, bewust na te denken over wat je écht nodig hebt en om uiteindelijk je ecologische voetafdruk extreem te verkleinen. Door de gesprekken met Tiny house bewoners ben ik enorm geïnspireerd en heb ik geleerd om het ‘kleine’ te waarderen want groter is niet altijd beter…’

Naast de filosofie van de Tiny House beweging werd Pip ook duidelijk dat de natuur een grote rol speelt binnen de beweging. ‘In veel Tiny House communities wordt bewust met de natuur omgegaan. Bewoners zijn zich ervan bewust dat we maar één aarde met natuur hebben en dat deze niet overmeesterd moet worden door de mens, maar we haar vrij haar gang moeten laten gaan. In veel gevallen is natuur aangelegd om vervolgens een stukje gezonde natuur terug te geven aan de aarde.

Tijdens interviews werd de waardering van de natuur meerdere malen bevestigd door de woorden “natuur is alles.” Naast het bewust omgaan met de natuur, is het ook belangrijk om dichtbij de natuur te wonen. De bewoners voelen zich namelijk meer thuis wanneer ze dichtbij natuur leven. Dit thuisgevoel kan zitten in het hebben van een grote tuin met veel planten en bloemen, in het onderhouden van een groentetuin, maar ook in het hebben van een Tiny House waarin zo veel mogelijk natuurlijke elementen zijn gebruikt zoals hout.’

Ten slotte is ook het concept ‘thuis’ en ‘thuis voelen’ voor Tiny House bewoners duidelijk geworden voor Pip. ‘Tiny House bewoners voelen zich meer thuis in een Tiny House. Dit geeft aan dat het concept van ‘thuis’ kan veranderen per plaats en tijd. Een van de participanten zei: ‘Thuis is iets dat in je hoofd zit.’ Wanneer er over thuis werd gesproken, werd er niet altijd verwezen naar een statisch ‘huis’, maar er werd over voorwerpen gesproken in en rondom een huis waaraan een bepaald gevoel werd gekoppeld. Binnen de Tiny House community werd ‘thuis’ veelal aan de natuur gelinkt.

Verschillende participanten heb ik gevraagd foto’s te nemen van objecten of dingen in en rondom hun Tiny House die duidelijk maakten wat ‘thuis’ is. In de foto’s zie je dat veel natuurlijke elementen te zien zijn binnen de verbeelding van ‘thuis’. Regelmatig werd er gerefereerd naar de rust die de natuur de bewoner gaf, wat een thuisgevoel stimuleerde. Maar ook werd aangegeven hoe men middels tuinieren of andere activiteiten in de tuin zich meer geworteld voelde met de natuur, wat voor bewoners een belangrijk element was binnen het concept ‘thuis’.

Pip vond het ook van belang om zelf te ervaren hoe het is om in een Tiny House te wonen. ‘Dit heb ik gedaan samen met een vriendin waarbij mij al snel duidelijk werd dat je inderdaad niet veel nodig hebt om comfortabel te leven. Alles wat mij tijdens de interviews werd verteld leek ik nu beter te begrijpen. Ik begreep ook steeds beter hoe het leven in een Tiny House voornamelijk om buiten gaat. Je wordt niet alleen getriggerd sneller naar buiten te gaan door de oppervlakte van het huisje, maar je bent ook bezig met de aanvoer van natuurlijke resources. Heb je genoeg regenwater gevangen om mee te douchen? Is er genoeg zonlicht opgevangen in de zonnepanelen? Je leert te leven met de natuurlijke seizoenen.’