Legaal wonen in een Tiny House
Als je in Nederland legaal wilt wonen, is er nogal wat wetgeving waar je aan moet voldoen. Sommige mensen denken overigens dat als je een huisje op wielen bouwt, deze wetgeving niet of in mindere mate van toepassing is. Helaas is dat niet waar. Maar met welke wetgeving moet je nu allemaal rekening houden, of je nu vast of mobiel bouwt? We zetten het hier voor je op een rijtje.
Let op: per 01-01-2024 is de Omgevingswet ingegaan. Dit artikel is ruim voor die tijd geschreven en is dus niet meer volledig. Het Bouwebesluit heet nu Besluit bouwwerken leefomgeving, het Bestemmingsplan heet nu Omgevingsplan. We adviseren je de Handreiking Tiny Houses voor gemeenten te downloaden en lezen in aanvulling op dit artikel, zodat je ook van de nieuwste regels op de hoogte bent. Je vindt de handreiking hier.
Bestemmingsplan
Het bestemmingsplan is een document waarin een gemeente vastlegt welke functies op welke plaats zijn toegestaan, bijvoorbeeld: wonen, verkeer, agrarisch, groen. Als je iets wilt bouwen, dan moet je bij je gemeente informeren of je initiatief wel past binnen de regels van het bestemmingsplan. Wanneer het gaat om de bouw of de plaatsing van een Tiny House voor permanente bewoning, dus het hele jaar door en niet als recreatiewoning, dan heb je een kavel nodig met de bestemming wonen. Op ruimtelijkeplannen.nl kun je opzoeken welke bestemming de locatie van je keuze heeft.
Tip: het college van B&W kan besluiten een bestemming tijdelijk te wijzigen, via artikel 2.12, lid 1, Wet algemene bepaling omgevingsrecht (Wabo). Zie infomil.nl voor meer informatie over deze mogelijkheid.
Omgevingsvergunning
Een Tiny House voor permanente bewoning wordt gezien als een bouwwerk, ook al staat het in sommige gevallen op wielen. Om je huisje ergens te kunnen plaatsen of bouwen moet je een omgevingsvergunning aanvragen. Deze kun je online aanvragen bij het omgevingsloket online. Dit is dus je volgende stap wanneer je een kavel hebt gevonden en je wilt daar een huisje op bouwen of plaatsen. De aanvraag wordt getoetst aan bestaande wetgeving (Bestemmingsplan, Welstand, bouwbesluit, bouwverordening) die moet verzekeren dat het bouwwerk voldoet aan veiligheidseisen en geen of een acceptabel niveau aan hinder veroorzaakt aan mens en milieu. De omgevingsvergunning is wettelijk geregeld in de Wabo.
Bouwbesluit 2012
Het Bouwbesluit is een verzameling bouwtechnische voorschriften waaraan alle bouwwerken in Nederland moeten voldoen. Deze voorschriften dienen een minimaal niveau m.b.t. veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieu te waarborgen. In het Bouwbesluit zijn per gebruiksfunctie prestatie eisen vastgesteld, die bijvoorbeeld minimale afmetingen voor gebruiksoppervlakte weergeven. Voor tijdelijke en particuliere bouw is een versoepeling van de prestatie eisen toegepast. In het kennisdossier Klein Wonen van Platform 31 is een handig overzicht opgenomen van de regels die toepasbaar zijn voor kleine woonvormen.
De gelijkwaardigheidsbepaling in het Bouwbesluit geeft een mogelijkheid om af te wijken van de eisen, als aannemelijk kan worden gemaakt dat het ontwerp dat wordt ingediend aan de onderliggende prestatie-eisen voldoet.
Basis Registratie Personen (BRP)
Inschrijving in het BRP is verplicht voor iedereen die langer dan vier maanden in Nederland verblijft. Je moet je inschrijven in de gemeente waar je verblijft, op een vast woonadres of briefadres. Wanneer je een omgevingsvergunning krijgt voor het bouwen van een Tiny House die dient als woning, dan is inschrijving in het BRP op het adres waar je in je Tiny House gaat wonen meestal geen probleem. Als er nog geen adres is dan kan de gemeente die voor je aanmaken.
Wanneer je niet geregistreerd bent in het BRP dan heb je geen recht meer op zaken als uitkering, huursubsidie, kinderbijslag en bijvoorbeeld de Nabestaandenuitkering (ANW). Daarnaast zijn er ook gevolgen voor je AOW (Algemene Ouderdomswet) en je particuliere verzekeringen. Je behoudt wel je paspoort en Burgerservicenummer, maar een nieuw paspoort aanvragen wanneer deze verloopt wordt wel een stuk lastiger.
Overige regelgeving
De bovengenoemde regelgeving zijn er mogelijk nog andere, lokale documenten waar je rekening mee moet houden. Gemeenten hebben vaak lokale afspraken zoals de Algemene Plaatselijke Verordening (APV), Welstandscriteria en parkeernormen. In alle gevallen is het aan te raden eerst in gesprek te gaan met de gemeente over je Tiny House plannen, alvorens tot investeringen over te gaan.
Afwijkingen
Er bestaan aparte regels voor mantelzorgwoningen, deze hebben we voor dit artikel buiten beschouwing gelaten. Daarnaast kun je op sommige recreatieparken legaal wonen met inschrijving in het BRP, de Belangenvereniging Vrij Wonen (BVVW) heeft een lijst met parken waar dit is toegestaan.
Tot slot
Joris Vermaessen van Woet Bosgrond gaf een boeiende lezing op de Tiny House Nederland Jamboree 2017: ‘Waar kan ik mijn Tiny House plaatsen?’. Je kunt de lezing hier terugkijken:
Geef een antwoord