Wonen in het groen, omringd door vogels, vlinders en ritselende bladeren – wie droomt daar niet van? Voor velen uit de Tiny House community is die droom een krachtige drijfveer: niet alleen klein wonen, maar ook natuurinclusief, zelfvoorzienend en verbonden met de aarde. Toch blijkt het in de praktijk vaak lastig om die droom waar te maken. Wonen in of aan de rand van de natuur loopt al snel vast op wet- en regelgeving. Gelukkig is er nu een nieuw hulpmiddel dat daar verandering in kan brengen: de Handreiking Nieuwe Natuur en Klein Wonen.
Deze praktische handreiking is ontwikkeld door De Natuurverdubbelaars in opdracht van het Ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Het doel? Gemeenten, initiatiefnemers en beleidsmakers helpen bij het combineren van natuurontwikkeling en kleinschalige, duurzame woonvormen. En dat is goed nieuws voor iedereen die klein wil wonen mét een positieve impact op de natuur.
Samen bouwen aan biodiversiteit én betaalbaar wonen
De handreiking laat zien dat natuurontwikkeling en wonen geen tegenpolen hoeven te zijn, maar elkaar juist kunnen versterken. Denk aan een kleinschalige Tiny House community die zich inzet voor het herstel van een voedselbos, het aanleggen van bloemrijke weides of het monitoren van insectenpopulaties. Juist bewoners van Tiny Houses zijn vaak intrinsiek gemotiveerd om goed voor hun leefomgeving te zorgen – waarom zouden we die energie niet benutten?
Wat de handreiking zo waardevol maakt, is dat het concrete voorbeelden en handvatten biedt. Welke wet- en regelgeving is van toepassing? Wat zijn de mogelijkheden binnen het huidige beleid? Hoe zorg je voor draagvlak bij omwonenden en gemeente? En welke rol kunnen bewoners spelen in het beheer van nieuwe natuur?
Inspirerende voorbeelden uit de praktijk
De handreiking bevat inspirerende praktijkvoorbeelden, waaronder het project Peel Natuurdorpen in Noord-Brabant. Daar wordt voormalige landbouwgrond omgevormd tot natuurgebied, met ruimte voor maximaal drie tiny houses per hectare – deels verscholen tussen nieuw aangelegde bossen en kruidenrijk grasland. Boeren bieden hun grond aan voor verhuur, wat zorgt voor een verdienmodel én een impuls voor biodiversiteit. Zo ontstaat er een win-win situatie voor natuur, boeren en bewoners.
Ook Klein Groenrijk in Cromvoirt is een prachtig voorbeeld van hoe klein wonen hand in hand kan gaan met natuurontwikkeling. Hier ontstond op een deel van een voormalig sportveld een groene oase met vijf kleine duurzame huisjes, een voedselbos en ruimte voor meditatie en ontmoeting. De bewoners werken samen aan een ecologisch en sociaal woonproject dat laat zien wat er mogelijk is wanneer natuur en gemeenschap centraal staan.
Een oproep aan gemeenten en initiatiefnemers
De bal ligt nu bij gemeenten, ontwikkelaars én betrokken burgers. Laten we deze handreiking aangrijpen om samen te werken aan een nieuwe wooncultuur: een waarin ruimte is voor klein wonen, natuurherstel en gemeenschapszin. Niet óf wonen óf natuur, maar juist wonen mét natuur.
Voor iedereen die zich inzet voor een groenere, eerlijkere en duurzamere manier van wonen, is de Handreiking Nieuwe Natuur en Klein Wonen verplichte kost. Laten we hem lezen, delen en gebruiken om in gesprek te gaan met gemeenten, provincies en andere betrokken partijen.
De handreiking is gratis te downloaden via de website van De Natuurverdubbelaars:
👉 Bekijk de handreiking
Klein wonen is geen hype, het is een toekomstgerichte keuze. En als die keuze ook nog eens de natuur verrijkt, dan hebben we samen goud in handen.


dag,
Ik kan voor jullie wel een goed plan gaan voorstellen, waar op hard gewerkt moet worden. maar er zijn zeker doelgroepen in Nederland (duizenden mensen) die door niet aangeboren hersenletsel ook op kleine rustige woningen zitten te wachten. ik ben er zelf namelijk eentje van. ik zoek me rot naar een rustige, vrije plek km alleen te zijn. dit is niet te vinden en ondertussen lig je meer ziek op bed door alle prikkels. kunnen jullie niet eens aan zo’n project beginnen? ik ken genoeg instellingen die jullie zullen ondersteunen, tips geven etc etc. ik meende dat ze ooit iets is soest begonnen zijn, maar wat toen is afgezegd… denk er eens over na. het enige nadeel is is dat deze mensen vaak en uitkering hebben en dus niet meer kunnen werken.
Beste mensen, de handreiking is opgesteld in opdracht van het ministerie VRO en niet in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
Scherp van je Ineke! Ik heb het aangepast. Dankjewel!