“Superuse staat bekend om projecten, waarin uiteenlopende afvalmaterialen functioneel worden hergebruikt.” zegt Jos de Krieger, architect en partner bij Superuse. Hij deelt met gepaste trots de bureaufilosofie en vervolgt: “Materialen, die lokaal worden geoogst, bepalen de identiteit van een project, maar vervullen ook altijd een belangrijke functie. Streven naar slim gebruik van ruimte en materialen en het zoeken naar eenheid tussen vorm en functie sluit naar onze overtuiging naadloos aan bij de gedachte achter Tiny Houses.”
Superuse heeft recent een superinteressante blog van Pelle Oude Vrielink (oud-stagiaire bij het bureau) gepost over de circulariteit van hout, waarin ook de kakelverse catalogus duurzaam hout is opgenomen (auteurs: Karola van Rooyen, Pelle Oude Vrielink en Sanne Verhoeve). Voor TinyFindy heb ik een samenvatting gemaakt, die je hieronder kan lezen. De volledige blogpost vind je hier.
Monstercollectie restmateriaal – foto credits: Superuse
Superuse houdt van (duurzaam) hout
(Samenvatting van de blogpost van Pelle Oude Vrielink voor Superuse)
Een materialenkringloop, die is gebaseerd op planten, is gunstig voor het milieu, omdat grondstoffen worden gebruikt die kunnen aangroeien. Door de groei van bossen wordt bovendien CO2 uit de lucht opgeslagen in hout. En als er afval ontstaat, kan de natuur dit afbreken en omzetten in een nieuw materiaal.
Maar ongelimiteerde winning van biobased materialen uit ecologisch waardevolle gebieden kan aantasting en verstoring van de natuur veroorzaken. Verschillende certificeringen ter bescherming van de natuur zijn daarom van groot belang. Uiteindelijk biedt hergebruik van hout de enige garantie tot het voorkomen van onnodige schade aan de natuur. Door hout her te gebruiken kan immers onnodige kap van bossen worden voorkomen en energie worden bespaard.
Restaurant Moes, bank van kabelhaspel hout – foto credits: Marco Zaccara
Tropisch regenwoud en oerbossen
De genenvoorraad die in tropische oerbossen aanwezig is, bevat circa 80% van alle dieren- en planten soorten op aarde. Maar ook andere oerbossen (niet aangeplante bossen) in bijvoorbeeld Noord-Amerika, Rusland en Scandinavië, moeten worden beschermd. Pelle zegt hierover: “In alle oerbossen is sprake van een grote biodiversiteit, die wordt aangetast bij kap. Tropische bossen verdwijnen voornamelijk om ruimte te maken voor plantages, grondstofwinning en leefgebieden. In gematigde oerbossen wordt vooral gekapt voor de houtproductie.”
Erosie van de bossen kan worden tegengegaan door tijdige herbebossing en selectieve kap, het kappen van enkele bomen op een kavel of ‘dambord’-kap of ‘stroken’-kap. De laatste twee methodes zijn voor het ecosysteem wel meer risicovol.
Om duurzamer beheerd hout te kunnen onderscheiden van door roofbouw verkregen hout, zijn diverse keurmerken voor hout ontstaan, elk met eigen criteria. Enkele gangbare keurmerken zijn FSC, PEFC en Keurhout. Hun gemeenschappelijke doel is: het behouden van bossen en biodiversiteit in een eerlijk proces voor mens en natuur. Over het algemeen heeft hout met een keurmerk een hogere prijs, die verbonden is aan een duurzaam beheer. De opzet van FSC, PEFC en Keurhout vind je hier:
De Forest Stewardship Council (FSC) is wellicht de bekendste internationale organisatie die zich sinds de oprichting in 1992 inzet voor behoud en verantwoord bosbeheer wereldwijd. FSC spreekt sinds de oprichting in 1992 van verantwoord bosbeheer wanneer rekening wordt gehouden met de ecologische, sociale en economische aspecten die bij bosbeheer horen. Om er zeker van te zijn dat producten met dit keurmerk daadwerkelijk uit een verantwoord beheerd bos komen, moeten alle schakels in de handelsketen worden gecertificeerd.
Het PEFC-certificeringssysteem streeft hetzelfde doel na als het FSC-keurmerk maar sluit beter aan bij de eigendomsstructuur – met name kleine particuliere eigenaren – van Europese bossen. De certificaten van PEFC en FSC worden door verschillende overheden en de Europese commissie als gelijken gezien alhoewel de besluitvorming bij PEFC, certificering en het vaststellen van uitgangspunten op een net iets andere manier gebeurt dan bij het FSC.
Keurhout is een organisatie die aangeboden certificaten voor duurzaam hout en bosbeheer toetst, en is dus geen verstrekker van certificaten. Keurhout kent twee keurmerken: Keurhout-Legaal en Keurhout-Duurzaam. Het Keurhout-Duurzaam keurmerk omvat zowel alle PEFC- als FSC-certificaten. Keurhout is in Nederland de enige organisatie die certificaten voor hout en houtproducenten toetst. De keten van Keurhout is evenals FSC en PEFC geaccepteerd door de Duurzaam Inkoop hout Commissie (TPAC). (Centrum Hout, 2010)
‘Miele ruimtestation, gebouwd met wasmachines, bouw- en circuitborden en vliegtuigstoelen’
foto credits: Allard van der Hoek
Hergebruik van hout
Door hout her te gebruiken wordt de levensduur van een materiaal verlengd, waardoor bestaande bomen worden gespaard. Ook bij hergebruik moet goed worden gekeken naar de herkomst van het hout. Er mag geen verkeerde keten in stand worden gehouden. Zo kan het zijn dat het afnemen van bepaald materiaal een bedrijf niet dwingt om zijn afvalstromen in te perken.
‘KEVN, een paviljoen met café. De spanten, dakbalken en kozijnen zijn hergebruikt.’
foto credits: Frank Hanswijk
Een andere manier waarop restproducten ontstaan is doordat een bedrijf productie uitval heeft. Superuse ziet deze uitvalstroom als een goed alternatief voor ‘echt’ hergebruikt materiaal. Verkoop van deze materialen levert een bedrijf weinig winst op, waardoor het bedrijf nog steeds zal proberen te voorkomen dat er veel productie uitval ontstaat in de toekomst. Tegelijkertijd wordt door gebruik van een restpartij voorkomen dat het hout in de verbrandingsoven belandt.
Ook op het gebied van transport kan hergebruik grote besparingen opleveren. Tropisch hardhout kan bijvoorbeeld ook worden gevonden als restproduct van het onderhout van meerpalen in de haven van Rotterdam. En er zijn nog andere houtbesparingsmogelijkheden. Zo is het altijd goed om economisch te dimensioneren, dus niet meer hout toe te passen dan constructief nodig is.
In deze mini documentaire van Viisi Hypotheken kun je meer horen over de visie van Superuse op circulariteit:
Geef een reactie